Du lịch Lạng Sơn thưởng thức khau nhục ngày Tết

Vào mùa đông rét ngọt, khi tìm một quán kín gió gọi vài món nóng sốt, du khách du lịch Lạng Sơn không nên bỏ qua cái tên khá lạ với mùi vị không thể nào quên: khau nhục.

Khau nhục là món ăn không thể thiếu trong các đám cưới hỏi, lễ tết của người Tày, Nùng ở Lạng Sơn. Nếu thắc mắc về cái tên lạ tai này, bạn sẽ được trả lời rằng “khau” nghĩa là hấp chín đến mềm gục, “nhục” là thịt”. Một số nơi còn gọi là nằm khau.

Khâu nhục - món ăn đặc biệt của người Tày, Nùng.

Đây là món ăn được chế biến theo quy trình vô cùng cầu kỳ, tốn thời gian, phải đầy đủ các loại gia vị cần thiết, dù thiếu một thứ cũng không thành vị món khâu nhục. Thịt lợn ba chỉ rửa sạch, cắt miếng to chừng 0,5 kg, luộc sơ qua, vớt ra, rồi dùng tăm tre đâm nhiều lỗ qua lớp bì để khi nấu được ngấm gia vị sau đó đem quay, vừa quay vừa phết mật ong cho vàng bì. Nếu không có dụng cụ để quay thì đem chiên trên chảo mỡ nóng, chỉ chiên phần bì cho vàng, giòn. Vớt ra, thái thành miếng dày chừng 2 ngón tay, mỗi miếng đều có bì, mỡ, thịt.

Khau nhục và vịt quay trong bữa ăn xứ Lạng.

Khoai môn loại ngon, cắt khúc, rán vàng. Hỗn hợp gia vị để nấu khâu nhục rất cầu kỳ, gồm hành, tỏi, gừng, húng lìu băm nhuyễn, đường, tiêu, dầu hào, ngũ vị hương, một ít rượu trắng… Không thể thiếu lá tàu soi - một loại rau muối mặn của người Tày, Nùng, băm nhỏ. Cho thịt đã thái cùng hỗn hợp trên vào xoong lớn, ướp chừng 15 phút cho ngấm hết gia vị.

Chuẩn bị một chiếc đĩa và bát tô có đường kính tương ứng nhau. Khi xếp lên đĩa, lá tàu soi xếp dưới cùng, xếp khoai môn vào giữa và xếp các miếng thịt xung quanh sao cho phần bì quay lên trên, thịt ôm trọn gia vị và khoai vào lòng, tạo thành hình một ngọn đồi nhỏ. Úp bát vào, lật lại để nguyên đĩa và xếp từng bát vào nồi hấp cách thủy trong khoảng 4-5 h cho thịt chín nhừ. Khi lấy ra ăn thì khéo lật úp bát thịt ra đĩa, mở bát ra là mùi thơm ngào ngạt tỏa ra cùng màu vàng ngon mắt.

Khau nhục có thể ăn kèm cơm, bánh mì và các loại rau trong bữa sáng hoặc bữa chính. Thịt heo mềm nhừ, ngấm vị khoai môn cùng gia vị đậm đà, phần bì hơi ngòn ngọt vị mật ong, phần mỡ ngậy nhưng không hề tạo cảm giác ngấy. Tất cả hòa quyện trong một món ăn khiến người thưởng thức thấy ấm lòng hơn giữa tiết trời xứ lạnh.

Hành trang chuẩn bị cho tour du lịch Lạng Sơn của bạn

Cách Hà Nội hơn 150 km, Lạng Sơn là nơi bạn có thể ghé thăm 2 ngày cuối tuần, thỏa sức mua sắm ở các khu chợ sầm uất và ngắm cảnh đẹp đã đi vào ca dao.

Du lịch Lạng Sơn bằng phương tiện gì?

- Từ Hà Nội, phương tiện di chuyển dễ dàng nhất đến Lạng Sơn là ôtô khách, rất nhiều chuyến. Tùy từng loại xe mà có giá cả khác nhau, dao động từ 100 -170k. Bạn có thể đến bến xe Lương Yên hoặc Gia Lâm, Mỹ Đình để bắt xe đi Lạng Sơn. Đến nơi có thể lựa chọn xe buýt, xe ôm, taxi để đi tham quan.

- Theo kinh nghiệm của dân du lịch bụi Lạng Sơn, đi tàu hỏa sẽ nhìn thấy nhiều cảnh đẹp hơn. Nên tham khảo giá vé, thời gian xuất phát để tiết kiệm thời gian di chuyển.

- Hiện nay đường cao tốc lên đó rất đẹp và bằng phẳng, bạn cũng có thể "phượt" bằng xe máy, thích hợp cho chuyến dạo chơi 2 ngày cuối tuần. Tuy nhiên, bạn nhớ lưu ý mang đầy đủ giấy tờ xe, chú ý đúng làn đường và đúng tốc độ quy định. Nên mang theo điện thoại có chức năng google map để chỉ dẫn.

- Bạn lưu ý mang hộ chiếu nếu muốn tham quan hay qua cửa khẩu.

Khách sạn tại Lạng Sơn

- Là thành phố sầm uất giáp biên giới Trung Quốc nên tại đây có rất nhiều khách sạn, nhà nghỉ. Nhưng tốt nhất bạn nên chọn khách sạn trong trung tâm thành phố, cách xa khu vực giáp biên giới.

- Một số khách sạn ở trung tâm thành phố và gần khu vực chợ đêm Kỳ Lừa là khách sạn Kim Sơn, Vạn Xuân, Phú Quý (gần chợ Đông Kinh). Giá phòng khá hợp lý, từ 200-500k, nên đặt phòng trước khi đến.

Tham quan du lịch Lạng Sơn

Chùa - Động Tam Thanh: nơi đây đã đi vào câu ca dao nổi tiếng mà bất kỳ ai cũng từng nghe qua "Đồng Đăng có Phố Kỳ Lừa/ Có Nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh...". Ngôi chùa nằm trong động núi đá thu hút du khách với vẻ đẹp của một bức tranh thiên nhiên hài hòa, tượng phật A Di Đà tạc nổi vào vách đá từ thế kỷ XV, hồ Âm Ty trong xanh quanh năm với muôn trùng nhũ đá thiên tạo từ ngàn xưa, nước hồ không bao giờ vơi cạn.

Phố (chợ) Kỳ Lừa nằm ở trung tâm thành phố, rất sầm uất, đồng thời cũng là nơi giao lưu văn hóa của các dân tộc ít người trong khu vực và các tỉnh lân cận.

Khu du lịch Mẫu Sơn: nằm cách thành phố Lạng Sơn 30km, tiếp giáp với biên giới Việt Trung. Đây là vùng đất cao trung bình từ 800 -1.000 mét so với mặt nước biển, bao gồm một quần thể 80 ngọn núi lớn nhỏ. Đường lên đây quanh co và có sương mù bao phủ. Vào mùa đông, có những năm nhiệt độ âm và bạn sẽ có may mắn được ngắm tuyết rơi và băng đá.

Ải Chi Lăng như một trận đồ hiểm ác ngăn bước quân thù. Bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu về lịch sử khi đến đây.

Bạn cũng đừng nên bỏ qua cơ hội tham quan 4 cửa khẩu là Chi Ma (huyện Lộc Bình), Bình Nghi (huyện Tràng Định), Tân Thanh (huyện Văn Lãng), Cốc Nam (huyện Cao Lộc).

Ăn uống ở Lạng Sơn

Bánh cuốn trứng nóng là một đặc sản rất riêng của xứ Lạng. Bạn có thể ăn ở quán bà Thắm ở 14 Nguyễn Du. Món phở chua, phở vịt, măng chua cũng rất hấp dẫn du khách khắp nơi khi ghé thăm vùng đất này. Quán nằm trên đường Lê Lai.

Một số các nhà hàng như Quang Minh, Hoàng Di nổi tiếng ở Lạng Sơn, thường phục vụ các món đặc sản của Lạng Sơn như vịt quay, bò khai, thịt lợn quay với lá móc mật thơm lừng, khoai môn Lệ Phố...

Mua sắm ở Lạng Sơn

Đến Lạng Sơn mà không đi chợ thì chưa biết Lạng Sơn. Bạn có thể thỏa sức mua sắm với giá rẻ bất ngờ vì nơi đây có những ngôi chợ rất sầm uất, hàng hóa phong phú. 

Ba chợ được giới thiệu trong cẩm nang du lịch của khách là chợ Đông Kinh, chợ đêm Kỳ Lừa và chợ biên giới Tân Thanh. Ở đây người ta bày bán đủ thứ với giá rẻ mà bạn cũng không thể ngờ đến.

Chợ Đông Kinh nằm ngay trung tâm thành phố. Bạn có thể mua các hàng điện máy có giá "bèo" đến bất ngờ từ chiếc rađio, điện thoại, quạt máy đủ loại, tivi nhỏ... Chợ đêm Kỳ Lừa nằm ngay trong lòng phố, bao quanh có khá nhiều khách sạn cho nên du khách ở đây rất tấp nập. Người ta bán hàng hóa từ sáng đến tối, người bán hàng ít mời chào khách và không níu kéo, hàng hóa chủ yếu là quần áo và mùng mền và đồ gia dụng.

Tuy nhiên khi đi các chợ này phải lưu ý là phải mặc cả rất mạnh miệng, người bán hét giá có khi gấp 5 lần giá thực. Vì vậy bạn đừng rụt rè khi trả giá.

Lạng Sơn có các đặc sản có thể mua làm quà như: măng muối ớt, măng chua, vịt, lợn quay lá móc mật, bánh Cao Sằng, bánh bí đỏ, bánh lạc, na Đồng Bành, táo mèo...

Du lịch Lạng Sơn: Đặc sản nổi danh xứ Lạng (p2)

Đến với du lịch Lạng Sơn, du khách không chỉ mãn nhãn với cảnh quan hùng vĩ mà còn được thưởng thức rất nhiều loại hoa quả và món ăn ngon như đào Mẫu Sơn, na Chi Lăng, lợn sữa quay, vịt quay, thịt chua,.....

Nem nướng Hữu Lũng

Nem Hữu Lũng được làm từ thịt sống, sau khi lên men khoảng 2 đến 3 ngày được nướng trên bếp than hoa cho lá chuối cháy xém. Nem được ăn kèm với lá đinh lăng cùng nước chấm chua, ngọt, tạo nên vị đặc trưng riêng chỉ có ở Lạng Sơn. Ngày lạnh được nhâm nhi nem nướng cùng ly rượu Mẫu Sơn thì không gì bằng.

Nếu như nem chua Thanh Hóa với vị chua dịu nổi tiếng gần xa thì nem Hữu Lũng lại được yêu thích bởi hương vị chua nồng thơm đặc trưng khi nướng lên.

Vịt quay và Phở vịt quay

Vịt quay ở Lạng Sơn là giống vịt bầu Thất Khê. Sau khi được làm sạch sẽ vịt được tẩm hương liệu, hành, hạt tiêu, quả móc mật, nhồi vào bên trong, khâu lại. Phần bên ngoài da tẩm mật ong và để chừng 10 phút, sau đó vịt được quay trên bếp than, loại than hoa chừng 15 phút, khi quay xong nhúng vào chảo mỡ, đảo đi đảo lại khoảng 15 phút cho ra giá đỡ để nguội. Khi quay vịt đòi hỏi kỹ thuật không cháy đen, phải đảm bảo độ nóng, quay càng lâu thịt càng thơm, ngon, thịt vịt phải thấm màu mật ong, có hương vị đậm đà của hương liệu, đó mới là thịt vịt ngon.

Phần nước mỡ khi quay vịt xong sẽ được sử dụng để chan phở vịt. Khi thưởng thức một bát phở vịt, cho thêm một vài lát măng chua được ngâm trong lọ để sẵn, mùi thơm của thịt vịt, nước dùng sóng sánh và vị chua của măng tạo nên sự hấp dẫn cho món ăn đặc sản vùng biên giới.

Bánh Cao Sằng

Nguyên liệu chính để làm món bánh cao sằng là gạo tẻ. Gạo phải là loại tẻ ngon, trắng và có mùi thơm, nấu cơm thơm dẻo và làm bánh thì ngon, mượt.

Bột bánh: Gạo được ngâm qua đêm cho mọng nước, đem vo đãi sạch rồi đem xay trong cối đá thành thứ bột nước sền sệt. Bớt ra một phần bột rồi pha thêm nước lã cho bột loãng ra rồi đem đun sôi, quấy cho tới khi bột gần chín. Bột này lại được hòa với phần bột sống kia thành thứ bột dở sống, dở chín, đặc sánh. Phải pha chế cho bột dở sống, dở chín như vậy để khi hấp bánh không bị bở nát. Nêm thêm một chút muối, mì chính cho có vị, thế là đã chuẩn bị xong bột bánh.

Nhân bánh: Nhân bánh cao sằng được làm bằng thịt lợn băm nhỏ và hành khô. Thịt lợn vai băm nhỏ, ướp gia vị vừa ăn. Hành củ xắt nhuyễn, cho vào chảo phi thơm rồi cho thịt vào xào cho săn là được.

Sau khi bột và nhân được làm xong bánh sẽ được mang đi hấp. Bánh cao sằng hấp khá cầu kỳ và phải chia làm ba lần. Khuôn bánh là chiếc khay nhôm sâu lòng, to chừng cái mâm nhỏ. Đổ một lớp bột dày bằng một đốt ngón tay vào khuôn rồi đem hấp cách thủy. Sau khi bột chín lại đổ thêm một lớp bột nữa rồi tiếp tục hấp đến chín. Sau đó đổ thêm lớp bột thứ ba, lớp bột này mỏng hơn hai lớp trước và được trộn cùng với nhân bánh và xì dầu và một ít hành lá thái nhỏ rồi tiếp tục hấp bánh đến chín đều là được. Bánh phải hấp nhiều lần vì nếu để một lớp dày bánh sẽ chín không đều và không được dai ngon. Khi bánh chín, tỏa ra mùi thơm của bột gạo quện với mùi hành phi vô cùng hấp dẫn. Dùng dao sắc, cắt bánh thành hình chữ nhật khoảng cỡ bao diêm rồi rắc thêm chút lạc rang giã giập.

Nhiều loại bánh hấp khác thường được ăn kèm cùng nước chấm hay nước sốt thì bánh cao sằng lại thường được ăn kèm cùng… nước canh. Nước canh được chế biến bằng cách hầm xương heo, đặc biệt là xương ống thật kỹ, vớt hết bọt, rồi thêm hành hoa và mùi tàu thái nhỏ.

Bánh áp chao

Bánh áp chao làm từ thịt vịt nhưng được chế biến khá độc đáo. Cùng là thịt vịt nhưng chia làm hai loại bày trên hai đĩa, một đĩa là thịt vịt chao dầu đã được tẩm ướp húng lìu, một là thịt vịt bọc bột nếp chiên vàng. Nhìn đĩa thịt vịt nâu vàng suộm bên cạnh đĩa rau sống xanh mơn mởn, chưa ăn mà đã thấy ngon miệng rồi. Thịt vịt chao dầu thì dùng với bát nước chấm gồm gia vị, ớt, giấm ngâm măng đắng và mắc mật. Ăn thấy có vị đậm đà của thịt vịt được tẩm ướp kĩ càng mà lại có vị chua chua của thứ nước chấm rất riêng. Còn thịt vịt bọc bột nếp thì chấm với nước mắm đu đủ pha giấm ớt. Cắn một miếng thấy cái deo dẻo của bột nếp, đến miếng thứ hai cảm nhận ngay được cái ngọt của thịt vịt chín vàng. Ăn mãi mà không thấy chán. Cả hai thứ này ăn kèm với rau sống. Trong cái gió mát của vùng cao, quây quần bên bè bạn, nhấp môi chút rượu Mẫu Sơn, nhấm nháp cái vị đậm đà của món áp chao, xuýt xoa trước cái cay cay của gừng, của ớt mới cảm nhận được hết cái thú ẩm thực xứ Lạng.

Măng ớt Lạng Sơn

Nếu ai đã từng đến Lạng Sơn, sẽ không thể “làm ngơ” trước một đặc sản của vùng này, đó là món măng ngâm ớt cùng mắc mật tươi. Người Lạng Sơn xem món măng ớt và mắc mật ngâm là món ăn quen thuộc có thể ăn cùng cơm, phở hoặc bất cứ món ăn gì hàng ngày. Thường thì khoảng tháng 6, tháng 7 mắc mật vào vụ chín, lúc ấy măng trên rừng cũng vào độ ngon nhất sau những cơn mưa đầu hè. Người ta sẽ chọn loại măng mai hoặc măng vầu no tròn, thái miếng. Mắc mật chín vừa độ và ớt loại quả nhỏ. Tất cả cùng ngâm với giấm, tạo ra một loại hương vị đặc biệt chỉ có ở vùng địa đầu tổ quốc này.

Cải ngồng

Ngồng cải là một thứ thân non của cây, có hoa màu vàng, mọc cao vổng lên, nếu ăn thường rất đắng. Cải ngồng Lạng Sơn thực ra cũng chỉ là thứ cải ngọt bình thường nhưng không biết do mầu mỡ của đất đai hay bởi sự chăm sóc khéo léo của người Lạng Sơn mà ngồng cải cứ mơn mởn xanh, lại ngọt và thơm đến thế.

Để ăn ngồng cải, người ta cũng chế biến như đối với các rau thường dùng: có thể xào, luộc hoặc nấu tuỳ ý thích mỗi người. Nhưng cách làm ngon nhất, hấp dẫn nhất vẫn là xào chung với thịt bò. Để có được đĩa cải ngồng xào thịt bò thơm ngon, cần phải chọn thứ cải có thân nhỏ xanh non, khi xào nhớ phải cho thêm gừng và không nên xào kỹ quá khiến thịt bò bị dai và cải mất đi vị thơm. Món xào này tốt nhất là nên ăn nóng. Vị ngọt thơm của ngồng cải lẫn mùi thơm của thịt, của gừng sẽ khiến người ăn phải vội vàng nếm thử ngay như sợ nếu không nhanh thì cái mùi vị hấp dẫn kia sẽ tan biến hết vào không gian.

Rau bò khai và rau sau sau

Cây bò khai còn có tên khác như rau Hiến, Dạ Yến, Khau hương, Phắc hiến (Tày), Lò Châu Sói (Dao). Rau bò khai thân leo, ngọn nhỏ mềm như sợi bún thường dùng xào chung với thịt bò hoặc bánh đa ăn giòn bùi rất thú vị.

Cây sau sau là loài cây thân gỗ, tán che phủ một vùng rừng rộng lớn, thường trổ búp non vào đầu xuân. Búp sau sau dùng như một loại rau sống, khi ăn thường được chấm với mẻ chua, vị bùi – chát – ngọt, hương thơm nồng nàn rất đặc biệt. Ở vùng Sì Nghều (huyện Lộc Bình), bà con có một thứ nước chấm “đặc chủng” tên là Xà đúc, ăn với rau sau sau rất tuyệt vời, một lần ăn, nhớ mãi không quên. Xà đúc được lấy nguyên liệu từ tuỷ của xương lợn, kết hợp với một số gia vị cả địa phương, ủ men lâu ngày mà thành.

Mắc mật

Mắc mật còn gọi là hồng bì núi hay củ khỉ, dương tùng là một loại quả được phân bố ở một số tỉnh miển nùi phía Bắc Việt Nam. Quả mắc mật có thể ăn tươi hoặc dùng để nấu, kho trong một số món ăn, lá mắc mật có tinh dầu thơm nên đường dùng làm gia vị trong các món vịt quay, lợn quay …Quả và lá mắc mật là loại gia vị quan trọng góp phần làm nên sự thành công của rất nhiều món ẩm thực nổi tiếng Xứ Lạng như Lợn quay, Vịt quay, Măng ớt…

Các sản phẩm từ cây hồi

Là một loại cây quý đặc trưng của tỉnh Lạng Sơn được trồng chủ yếu trên địa bàn các huyện Văn Quan, Văn Lãng, Bình Gia… Qủa hồi, tinh dầu hồi là một loại d­­ược liệu quý trong đông y, cũng là gia vị độc đáo không thể thiếu trong các món ẩm thực phổ biến nh­­ư phở, hoặc dùng để tẩm ­­ướp các món ăn. Sản phẩm hoa hồi Lạng Sơn được ưa chuộng tại các thị trường quốc tế như Pháp, Cannada, Trung Quốc… Hồi Lạng Sơn chiếm hơn 90% sản lượng hồi trên toàn quốc.

Du lịch Lạng Sơn thưởng thức món phở chua độc đáo

Ăn phở chua không nên vội, phải nhẩn nha mới cảm nhận trọn vẹn vị chua ngọt bùi béo, nếu không thì uổng phí đi.

Đến vùng địa đầu của Tổ quốc, du khách không chỉ ngẩn ngơ bởi núi non hùng vĩ, phong cảnh hữu tình mà còn bị hút hồn vì nhiều món ăn vùng cao mang hương vị rất khác biệt, rất lạ như vịt, heo quay lá mắc mật, khâu nhục, phở chua, bánh cuốn trứng, măng ớt… Phở chua là món ăn độc đáo không nên bỏ qua khi du lịch Lạng Sơn. Món phở chua chế biến rất cầu kỳ với hàng tá “nguyên phụ liệu”. Vậy mà nghe nói các đám cưới ở xứ này không thể thiếu nó.

Trước tiên là thành phần khô của phở, mỗi thứ đều được chế biến thật cẩn thận và tỉ mỉ. Bánh phở làm bằng gạo nương phơi hơi se se sao cho vừa dẻo vừa dai, để khi trộn không bị bở nát. Kế đến là miến dong chao qua mỡ nóng già cho thật giòn. Thêm khoai tàu (còn gọi là khoai sọ núi, vốn chịu hạn và sống ở vùng đất đồi khô cằn) thái chỉ cũng chao mỡ cho giòn như miến dong. Rồi thịt ba chỉ tẩm ướp gia vị đem rán giòn bì, màu vàng sẫm vừa thơm vừa đẹp mắt mới đạt, cắt sợi. Dạ dày lợn làm sạch, mang luộc rồi mới rán, để khi chín không khô quắt, cũng cắt sợi. Gan lợn thái mỏng rán cháy cạnh. Cuối cùng là vịt quay, thứ vịt được tẩm ướp với gia vị, lá mắc mật và mật ong đem quay vàng ruộm, thơm phức, thường đặt mua từ những nhà chuyên nghề quay mới ngon. Chỉ với món vịt quay đặc sản này thôi đĩa phở chua cũng đã hấp dẫn lắm rồi.

Ngần thứ ấy chỉ mới được “nửa đường”, để trang trí cho đĩa phở chua, cần thêm lạc rang giã giập, các loại rau thơm như húng, mùi, hành khô, dưa chuột thái mỏng, điểm thêm vài lát xúng xàng, một loại lạp xưởng của người địa phương, được tẩm ướp từ các loại nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên lấy từ rừng, hương vị đặc biệt, ăn một lần nhớ mãi.

Nước để trộn phở cũng có đến hai loại là nước béo và nước báng tỏi chua ngọt. Nước béo lấy từ bụng vịt quay, thứ nước có mùi thơm khó quên của mắc mật, của hàng chục loại gia vị, ngậy béo với mỡ vịt. Nước báng không khó làm, cho hành vào chảo mỡ phi thơm, tiếp đến cho tỏi đập giập cùng với ớt chín đỏ cắt sợi vào xào nhẹ, chế nước sôi, cho thêm cà chua vào nấu, cuối cùng nêm giấm đường và nước mắm cho vừa ăn, khuấy ít bột dong riềng vào cho nước hơi sền sệt. Trước khi tắt bếp, thả thêm vài lát gừng tươi ăn cho ấm bụng. Vậy mà ngon, do vị chua thơm dịu từ loại giấm làm bằng chuối tây chín chỉ ở vùng cao mới có.

Phở xốc nước sôi, trải ra để nguội, lót dưới đáy đĩa, xếp phần khô lên, thịt thà để dưới, rau cải để trên. Chan hai loại nước xốt lên. Khâu trộn phở phải nhanh tay để bánh phở không bị nát mà lại thấm đều gia vị, tùy khẩu vị gia giảm thêm ớt, tiêu và chanh tươi. Ăn phở chua không nên vội, phải nhẩn nha mới cảm nhận trọn vẹn vị chua ngọt bùi béo, nếu không thì uổng phí đi. Là món ăn nguội nên người ta thường ăn phở chua vào mùa hè hoặc mùa thu. Hãy thử 1 lần thưởng thức món ăn đặc sản này khi bạn ghé thăm du lịch Lạng Sơn.

.

Du lịch Lạng Sơn: Đặc sản nổi danh xứ Lạng (p1)

Đến với du lịch Lạng Sơn, du khách không chỉ mãn nhãn với cảnh quan hùng vĩ mà còn được thưởng thức rất nhiều loại hoa quả và món ăn ngon như đào Mẫu Sơn, na Chi Lăng, lợn sữa quay, vịt quay, thịt chua,.....

Đào Mẫu Sơn

Du lịch Mẫu Sơn là một trong những địa điểm du khách không thể không ghé qua khi đến du lịch Lạng Sơn. Đây cũng chính là mảnh đất của những vườn đào sai trĩu quả. Mỗi năm, Mẫu Sơn chỉ có một mùa đào trong vòng một tháng, nên những trái đào dường như trở thành sản vật vô cùng quý giá mà thiên nhiên đã ưu đãi và ban tặng cho vùng đất này.

Những trái đào Mẫu Sơn quả khá to, bên ngoài có màu xanh nhạt hoặc hồng hào với lớp vỏ lông tơ mềm như nhung, khi ăn quả có vị ngọt lịm mà lại giòn tan, thịt đào đỏ au và có mùi thơm dịu.

Na Chi Lăng

Vào cuối tháng 7, đầu tháng 8 âm lịch, khi tiết trời se lạnh cũng là lúc mùa na Chi Lăng chín ngọt. Lạng Sơn được coi là một trong những vựa na lớn nhất cả nước. Vùng núi đá vôi Hữu Lũng và Chi Lăng là nơi tập trung nhiều lượng na nhất nơi đây. Du khách đi đến du lịch Lạng Sơn mùa na chín bao giờ cũng mua vài cân về làm quà cho người thân ở nhà.

Hồng Bảo Lâm

Hồng không hạt Bảo Lâm là giống hồng nổi tiếng được trồng từ lâu đời tại huyện Cao Lộc và Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn.

Loại hồng này rất đặc biệt bởi không có hạt, thịt quả ăn giòn, thơm, ngọt đậm, mặt cắt ngang của quả có hình hoa thị 8 – 12 cánh đều nhau, nên hình thức quả vô cùng hấp dẫn.

Quýt Bắc Sơn

Quýt Bắc Sơn được trồng trên các khe núi, thung lũng hay trên sườn đồi của huyện Bắc Sơn, nổi tiếng bởi màu sắc hấp dẫn, quả căng mọng, ít hạt có vị ngọt đậm hơi chua, hương vị rất đặc trưng mà nơi khác không có được. Quýt ở đây có hai loại là quýt ròn và quýt dẹt.

Bắc Sơn nổi tiếng với giống quýt vàng, theo chân người lái buôn đi khắp mọi miền đất nước. Giá trung bình 30 - 45.000 đồng/kg tùy mẫu mã.

Lợn sữa quay mác mật

Lợn sữa quay lá mác mật là món ăn đặc sản không thể thiếu trong mâm cỗ của người dân xứ Lạng. Món ăn không chỉ ngon mà còn được chế biến rất kì công, và có hương vị rất riêng. Khó có nơi nào có món lợn quay sánh bằng Lạng Sơn. Lợn quay phải chọn những con tầm 20-35kg hơi, loại to quá thì béo, mỡ nhiều ăn sẽ ngấy. Loại nhỏ dưới 20kg thì chưa thành thịt, nhão và không có vị thơm. Lợn cả con được cạo lông làm sạch từ thủ lợn đến chân giò, cạo trắng cả con nhưng không để da lợn bị xước rách, để khi quay chín da lợn không bị vỡ làm mất nước ngọt và mùi thơm của thịt. Lợn làm sạch lông, đem mổ moi hết nội tạng để tẩm ướp gia vị.

Gia vị ướp món này là muối, tiêu được xát đều trong bụng lợn cho ngấm, rồi lấy lá mác mật loại bánh tẻ rửa sạch cho vào bụng lợn. Lợn quay nóng không xẻ luôn mà phải chờ cho nguội để khi chặt thịt không bị nát. Lợn sau khi quay được chặt thành từng miếng vừa ăn xếp ra đĩa, da óng màu mật, vàng rộm cánh gián. Thịt ăn chắc có vị ngọt của thịt chín tới, vị thơm của lá mác mật, vị béo ngậy của dầu hòa quyện với mật ong rừng.

Phở chua Lạng Sơn

Phở chua Lạng Sơn được ưa chuộng nhất vào mùa thu và mùa hè. Nguyên liệu của món phở chua cũng khá kỳ công với hai phần: nguyên liệu khô và phần nước. Phần khô là bánh phở được làm se lại sao cho vừa dẻo vừa dai, khoai tây thái chỉ đảo qua dầu ăn cho thật giòn và vàng rộm lên, gan lợn cũng thái mỏng bằng lòng bàn tay rán cháy cạnh,… Phở chua được ăn kèm với các loại thịt cay như: thịt ba rọi, thịt vịt hay dạ dày quay được tẩm ướp tỏi và các gia vị khác tạo nên một hương vị riêng của tô phở. Phần nước phở gồm: nước báng tỏi, dấm, đường, mì chính,... làm cho người ăn không không cảm thấy ngấy. Nước lèo chính là thứ nước múc từ bụng con vịt quay, vừa có vị ngậy của mỡ vịt, vừa thơm phức nhờ những gia vị ướp trước khi quay.

Toàn bộ phần nguyên liệu được chuẩn bị từ trước và chờ đến khi khách gọi mới bắt đầu trộn. Khâu trộn là khâu cuối quyết định sự thành công của món phở chua. Phải trộn lượng nước vừa đủ sao cho nguyên liệu không bị nát mà gia vị vẫn thấm đều. Những thứ trang điểm cho món phở chua gồm có lạc rang giã dập, các loại rau thơm, hành khô, dưa chuột và vài lát lạp xưởng thái mỏng. Ngoài ra còn có thêm thứ gia vị đặc biệt mà người địa phương quen gọi là xúng xàng tạo ra một hương vị rất lạ.

Món khâu nhục

Khâu nhục hay còn gọi là “nằm khâu” theo cách gọi của người dân tộc vốn dĩ mang màu sắc văn hóa Trung Quốc, nhưng qua bàn tay của người dân xứ Lạng đã được biến tấu và trở thành món ngon, độc đáo trong những bữa cơm sang trọng.

Để có món khâu nhục đúng vị, điều quan trọng là phải chọn được miếng thịt ba chỉ ngon của con lợn 60-70 kg là vừa. Thịt ba chỉ được cạo sạch lông, rửa sạch để ráo nước và cắt miếng to khoảng 0,5kg cho vào nồi luộc chín tới. Thịt sau khi luộc sơ được tẩm giấm, xì dầu và húng lìu để lên màu bóng mượt rồi dùng tăm tre nhọn đâm thật kỹ lên bì lợn để bì có khả năng hấp thụ nước cho thật mềm. Đây là bí quyết giúp cho miếng thịt mềm và ngấm đều gia vị hơn của người Tày, Nùng đã dùng từ lâu đời. Sau đó, thịt được đem quay và quết mật ong hoặc chao vàng trong chảo. Gia vị của món khâu nhục rất cầu kì. Lá tàu soi (một loại rau muối mặn của người Hoa, Tày, Nùng ở Lạng Sơn), đem rửa cho hết sạn và độ mặn, băm nhỏ rồi trộn đều với tương tàu, xì dầu, húng lìu, tỏi giã nhỏ xếp xuống dưới đĩa, trên là khoai môn hoặc khoai lang.

Thịt được thái thành từng miếng độ dày mỗi miếng khoảng 1,5cm (mỗi bát 8 miếng) xếp thịt lên trên đĩa thành hình tròn, úp bát to vào lật lại để nguyên đĩa, xếp từng bát thịt vào nồi hấp cách thủy độ 3-4 giờ cho thịt chín và mềm nhừ. Khâu nhục làm xong có màu vàng đều, hấp dẫn và mùi thơm đặc trưng không lẫn vào đâu. Tuy là món ăn quá quen thuộc của người dân xứ Lạng nhưng khâu nhục vẫn là món ăn mà ai cũng “gật gù” khen ngon.

Bánh cuốn trứng Lạng Sơn

Vẫn là bánh cuốn với gạo được xay mịn thành bột rồi tráng mỏng nhưng điểm khác của bánh cuốn trứng xứ Lạng so với các loại bánh cuốn khác bởi lớp nhân bên trong và nước dùng được chế biến rất lạ. Để chế biến được vỏ bánh cuốn mềm, dẻo mà lại dai, phải chọn được loại gạo ngon, hạt đều. Bởi thế mà người vùng cao thường dùng gạo nương với hương vị đặc trưng, đậm đà của miền sơn cước.

Nước chấm ăn với bánh cuốn là nước ninh từ xuơng ống trộn với thịt băm, thêm chút gia vị đường, ớt, rau mùi băm nhỏ… Bánh cuốn trứng Lạng Sơn phải được thưởng thức ngay khi còn nóng hổi mới ngon. Vì vậy, chỉ khi thực khách ngồi vào bàn, người bán hàng mới bắt đầu làm từng mẻ bánh. Bên cạnh bánh cuốn trứng, những thực khách không thích dùng trứng còn có thể thưởng thức món bánh cuốn thịt băm. Thưởng thức miếng ngon ấy, dù trong cái rét mùa đông, bạn vẫn nghe mồ hôi rịn ra chân tóc. Sau khi căng bụng, thêm một bát nước vối nóng khiến hơi thở bốc khói, nghe cả người rân rân sảng khoái. Dù chỉ đến Lạng Sơn một lần, cũng đủ để bạn nhớ một đời.

Rượu Mẫu Sơn

Rượu Mẫu Sơn trong vắt như nước suối, đậm đà, không quá cay nồng mà cũng không quá nhạt, thơm dịu của lá và rễ cây thuốc…ai đã từng uống một lần thì mãi không quên được. Rượu Mẫu Sơn do chính tay người dân tộc Dao sống trên đỉnh Mẫu Sơn (Lộc Bình - Lạng Sơn) chưng cất ở độ cao 800-1000m so với mặt biển bằng phương thức truyền thống, được lưu truyền từ đời này qua đời khác.

Để chưng cất được loại rượu có một không hai này, ngoài nguyên liệu chính là gạo và nước suối (được lấy từ những con suối chảy trong núi có độ cao hơn 1000m), thì chất gây men không thể thiếu là lá rừng. Men lá được pha chế từ hơn 30 loại thảo dược quý hiếm như: cây 30 rễ, dây nước, trầu rừng, dây ngọt,… có tác dụng chữa lành vết thương, phong thấp. Các loại thảo dược sau khi rửa sạch, phơi khô thì trộn đều, giã nhỏ với nhau và đem đun. Đợt nước đầu dùng để nhào bột, nước hai để ngâm gạo. Hương vị đặc trưng của rượu Mẫu Sơn được khẳng định qua việc đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng công đoạn: nấu cơm, trộn men, ủ lên men và cho vào hũ, bịt kín trong khoảng 15-25 ngày mới đem chưng cất.

Du lịch Lạng Sơn: Hành trình du xuân xứ Lạng

Mùa xuân Xứ Lạng mang phong vị rất riêng bởi tiết trời se lạnh, mưa phùn rích rắc, một không gian hoa đào, hoa mận rực rỡ, cỏ cây non xanh như tấm áo hoa nhiều màu sắc, bao phủ khắp đất trời tạo nên những cảm nhận thú vị trong lòng mỗi người.

Nằm ở miền núi phía Đông Bắc Việt Nam, cách thủ đô HN 150 km, Lạng Sơn là một tỉnh địa đầu có biên giới tiếp giáp với Trung Quốc. Với diện tích tự nhiên hơn 8.300 km², Lạng Sơn là điểm cư trú của hơn 800.000 nghìn người với 7 dân tộc anh em cùng chung sống. Toàn tỉnh có 10 huyện và 1 thành phố, đây cũng là trung tâm hành chính của tỉnh… Thiên nhiên đã ban tặng cho du lịch Lạng Sơn không chỉ là cái thế trải rộng mênh mông mà là sự hội tụ của núi non, sông nước, thành quách, phố phường. Đó là những danh lam thắng cảnh nổi tiếng đã đi vào cao dao như: phố Kỳ Lừa, nàng Tô Thị, chùa Tam Thanh,thăm động hang Dơi, đỉnh Mẫu Sơn hùng vĩ- nơi được ví như “Sa Pa thứ hai của miền Bắc”; vùng đất xứ Lạng còn nổi tiếng bởi những địa danh, những danh nhân anh hùng đã góp phần cùng toàn thể dân tộc viết nên bao trang sử vàng chói lọi trong suốt dặm dài công cuộc đấu tranh và bảo vệ Tổ quốc.

Lễ Hội đền Kỳ Cùng

Cứ mỗi độ xuân sang, du lịch xứ Lạng lại bắt đầu bước vào mùa lễ hội trải rộng trên khắp địa bàn, kéo dài trong suốt mùa xuân, nổi bật nhất là lễ hội lồng tồng - lễ hội mang tính chất cầu mùa, đặc trưng cho cư dân nông nghiệp miền núi phía Bắc. Trong các lễ hội, nét văn hóa truyền thống, đậm đà bản sắc luôn được tôn vinh và chú trọng. Trong hành trình vui hội du khách có thể kết hợp với việc tham quan, vãn cảnh di tích, danh thắng, cầu tài lộc, sức khỏe, may mắn. Thông thường, nếu không đúng ngày diễn ra lễ hội, mọi người thường đi vãn cảnh di tích, thỏa mãn nhu cầu văn hóa tâm linh theo một hành trình như: thăm đền Kỳ Cùng, chùa Tiên, chùa Thành, chùa Tam giáo, chùa Tam Thanh. Ra khỏi địa bàn thành phố, lên phía Bắc là ghé thăm đền Mẫu Đồng Đăng, sang phía đông thăm đền Bắc Nga, xuôi về phía Nam tại huyện Hữu Lũng vào vãn cảnh, cầu tài lộc tại đền Bắc Lệ. Tất cả tạo thành một hành trình liên hoàn, ý nghĩa.

Đến du lịch Xứ Lạng vào mùa lễ hội, trong hơi men nồng dịu ngọt của rượu Mẫu Sơn - một thứ rượu do người dân tộc thiểu số ở núi Mẫu Sơn ủ bằng men lá, dùng nước suối nguồn Mẫu Sơn để nấu, nên khi uống rất êm không gây nhức đầu và có mùi thơm đượm không nơi nào có được, du khách còn có thể thưởng thức các món ăn đặc sản riêng nức tiếng như phở chua, khau nhục, vịt quay, lợn quay thơm ngậy hương vị lá mác mật đặc trưng, pẻng hút (bánh phồng phềnh), bánh khảo...

Trong làn mưa xuân mờ nhẹ giăng giăng, hòa quyện cùng luồng sinh khí nồng ấm. Đó đây, tiếng trống lễ hội rộn ràng, náo nức, điệu hát lời then, sli, lượn... mượt mà đằm thắm như níu kéo, giữ chân du khách không muốn rời xa. Một mùa xuân mới – mùa lễ hội mới đã đến trên mảnh đất Xứ Lạng, chứa đựng ngàn vạn lời hẹn hò, mời gọi du khách muôn phương.